Een tijdschrift, dat aandacht wil besteden aan een andere leefwijze die gebaseerd is op land- en tuinbouwmethoden, voedingstechnieken, werkwijzen en energiegebruik die zowel ons leefmilieu als onze binnen luttele decennia leeggeplunderde aarde willen ontzien, mag nieuw zijn voor Nederland, maar het slaat allerminst op zichzelf.
Zo zijn al zeker tien jaar geleden mensen in Amerika begonnen met het verzamelen en optekenen van recepten, werkwijzen, eenvoudige methoden voor energiewinning, voedselconservering en gezondheidsbescherming. Die zijn inmiddels gebundeld in de befaamde Whole Earth Catalog. Een tijdschrift als Mother Earth News brengt gelijksoortige onderwerpen in de vorm van journalistieke beschouwingen. Veel van deze artikelen zouden voor Nederlands gebruik ook geschikt zijn, want:
- Wie kan er in Nederland nog proberen te leven van wilde planten en kruiden?
- Wie kan er ergens voor een paar honderd gulden z’n eigen huis bouwen (het zou onmiddellijk door gemeentewerkers worden gesloopt)?
- En wie verwacht hier toestemming om in een oude omgebouwde autobus te mogen rondtrekken?
Terwijl in de VS steeds meer wetenschappers, journalisten, juristen en technici naar het platteland trekken om gevolg te geven aan de steeds sterker wordende roep van de “Homestead”-cultuur, heeft zich in Parijs al een groep fysici, chemici, biologen en technici geschaard rond Robin Clark, oud-hoofdredacteur van het door The New Scientist opgeslokte blad Science Journal, die zich met hen verdiept in ontwerpen op het gebied van de “soft technology” (het woord werd door hen uitgevonden), ofwel milieuvriendelijke technologie.
De Kleine Aarde staat dus niet alleen. Er is echter wel een verschil: ons blad verschijnt in een van de dichtstbevolkte gebieden van de wereld, door VN-officials sinds kort als ‘voorbeeldland’ aangeduid. Nederland heeft geen grondstoffen, een beperkte energiereserve, en import van primaire voedingsmiddelen. Het is wellicht het eerst aangewezen op een alternatieve leefwijze, maar tegelijk zijn er allerlei omstandigheden die zo’n andere leefwijze in de weg staan. Want wat kan iemand die in een kleine flat woont, doen aan bijvoorbeeld een eigen groentetuin (“onbespoten” of niet), aan eigen energieopwekking of aan eigen voedselconservering? En hoe verhouden zich de vele voorschriften en verbodsbepalingen in ons landje ten opzichte van dit soort activiteiten in de achtertuintjes van de meer bevoorrechte landgenoten?
Wij zien het antwoord hierop tweeërlei:
- Wij Nederlanders zullen er toch goed aan doen ons te gaan verdiepen in de eisen voor een milieu- en aardebewuster bestaan.
- Het werk van De Kleine Aarde en de hieraan verbonden werkgroep die gaat samenwerken met de Toekomstonderzoekers Proeftuin in Boxtel, Noord-Brabant, is bedoeld als een bijdrage tot de mentale voorbereiding op de moeilijker tijden die ons, volgens de Club van Rome en de opstellers van de (Britse) Blueprint for Survival, wachten.Zouden die tijden – zoals ook wij graag hopen – niet komen, dan moet men dit werk maar beschouwen als een soort verzekeringspremie: niet als met valuta te meten waarde, maar als iets dat hieraan wellicht ten grondslag kan hebben gelegen.